Odpowiedzialność stron umowy kupna-sprzedaży z tytułu vitia animi
Liability of the parties of a purchase and sale contract for vitia animi
Rominkiewicz, Jarosław (1962- )
emptio-venditio
vitia animi
edictum de macipiis vendundis
ectio empti
actio redhibitoria
emptio venditio
vitia animi
edictum de macipiis vendundis
ectio empti
actio redhibitoria
The article focuses on the liability of the parties of a purchase and sale contract for vitia animi of a slave, being a subject of the contract. Actio redhibitoria, which the 21st title of the Digest is devoted to, was generally applied in cases of maladies and physical defects of the latter. However, classical jurists pointed out that slaves could also have been affected by vitia animi, i.e. various sorts of mental disorders. Among the most frequent ones were proneness to runaway or vagrancy, committing a delict followed by noxal liability of his owner, committing a capital crime, condemnation to fighting wild beasts, suicidal tendencies, and inclination for thefts. An expansion of the vitia’s catalogue leading to the seller’s liability lied in a special interest of the buyers. Gradual appreciation of vitia animi, which were often impossible to be discerned even in case of thorough examination of the goods, within warranty clauses added to the purchase and sale contract, unquestionably enabled to reduce the risk of the buyer, naturally associated with every transaction of this kind.
Artykuł poświęcony jest odpowiedzialności stron umowy kupna-sprzedaży z tytułu vitia animi niewolnika będącego przedmiotem tego kontraktu. Actio redhibitoria, której poświęcony został pierwszy tytuł 21. księgi Digestów Justyniańskich, stosowana była przede wszystkim w przypadku chorób i wad cielesnych kupionego niewolnika. Prawnicy okresu klasycznego zwrócili jednak uwagę na fakt, że niewolnicy mogli być dotknięci również vitia animi, czyli różnego rodzaju defektami psychicznymi. Należały do nich przede wszystkim: skłonność do zbiegostwa i włóczęgostwa, popełnienie przez niewolnika przestępstwa, za którym szła odpowiedzialność noksalna jego właściciela, oraz występku zagrożonego karą śmierci, skazanie niewolnika na walkę na arenie z dzikimi zwierzętami, jego skłonności samobójcze oraz inklinacje do popełniania kradzieży. Rozszerzeniem katalogu vitia, będących podstawą odpowiedzialności sprzedawcy, zainteresowani byli szczególnie nabywcy. Stopniowe uwzględnienie w klauzulach gwarancyjnych dodawanych do umowy kupna-sprzedaży również vitia animi, których często nie sposób było dostrzec nawet przy dokładnym zapoznaniu się z towarem, pozwoliło niewątpliwie zmniejszyć ryzyko nabywcy związane z każdą taką transakcją.
Koredczuk, Józef. Red.
Wiązek, Paweł. Red.
oai:repozytorium.uni.wroc.pl:116172 ISBN 978-83-66601-13-0 (druk) ISBN 978-83-66601-15-4 (druk) ISBN 978-83-66601-14-7 (online)
The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego
Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich
Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
Oct 27, 2022
Oct 3, 2020
452
457
https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/publication/120192
Edition name | Date |
---|---|
Odpowiedzialność stron umowy kupna-sprzedaży z tytułu vitia animi | Oct 27, 2022 |
Pikulska-Radomska, Anna. Rec.
Konieczny, Afred (1934- ). Red. Ptak, Marian J. (1950-). Red.
Rominkiewicz, Jarosław (1962- ) Konieczny, Afred (1934- ). Red. Jurek, Piotr. Red.
Marszał, Maciej (1968- ). Red. Przygodzki, Jacek. Red. Ławnikowicz, Grzegorz. Rec.