Object

PLMET:

click here to follow the link

Title:

Håndfæstning z 29 lipca 1282 roku i jego znaczenie dla rozwoju duńskiego parlamentaryzmu

Alternative title:

Håndfæstning of July 29, 1282 and its importance for development of Danish parliamentarism

Creator:

Bąk, Hubert   Gaca, Andrzej

ORCID:

0000-0003-4269-5528   0000-0001-5051-3486

Subject and Keywords:

håndfæstning   Denmark   system   royal power   Council of the Realm   Council of the State   coronation charter   parliamentary system   absolutism   Hof   Danehof  
Dania   ustrój   władza królewska   Hof   Danehof   Rada Królestwa   Rada Państwa   kapitulacja wyborcze   parlamentaryzm   absolutyzm   håndfæstning

Abstract:

In 1660, håndfæstning, signed and sworn by Frederick III, was revoked by reason of his assumption of the Danish throne in 1648. The annulment of the provisions of this act was the result of fundamental changes in the political system that led to the formation of absolutism in the Kingdom in the 1660s. These kind of acts used to occur in Denmark since the mid-thirteenth century. Special importance, especially for the development of Danish parliamentarism, was håndfæstning issued by King Eric V Glipping under the pressure of native nobility in 1282. This document, called in historiography Denmark’s first constitution constituted the existence of Danehof, determined by historians by the feudal Danish parliament. This moment consider as the beginning of the history of parliamentarism and representative rule in the Kingdom of Denmark. By issuing this exceptional act, the monarch committed himself the first time in the history of Denmark to convene annually at a fixed time the assembly called Hof - which was a representation of magnates. Including this obligation within the framework of the law obliged the king to rule with the participation of the nobles, which led to a significant weakening of royal power with simultaneously increasing the importance of privileged states. By acquiring a number of new and existing rights and freedoms, which confirmed by the håndfæstning of 1282, they were able to impose their will on the king and participate in the rule of the state to a greater extent than before. To important provisions of this document also include the king's commitment that he will not be imprisoned anyone without a court judgment, and other concessions of the ruler regarding judicial law, fragments regarding so-called king's letters, as well as the limitations of numerous royal regalia, especially regarding tax entitlements. The existing and established new state privileges have also been confirmed in the provisions of this håndfæstning.  

W roku 1660 doszło do kasacji håndfæstning podpisanego i zaprzysiężonego przez Fryderyka III w związku z objęciem przez niego tronu duńskiego w roku 1648. Anulowanie postanowień owego aktu było wynikiem zasadniczych zmian ustrojowych, które doprowadziły do ukształtowania się rządów absolutnych w Królestwie w latach 60. XVII w. Tego typu akty występowały w Danii od połowy XIII w. Szczególne znaczenie, zwłaszcza dla rozwoju duńskiego parlamentaryzmu, miał håndfæstning wystawiony przez króla Eryka V Glippinga pod presją rodzimego możnowładztwa w 1282 r. Dokument ten, nazywany w historiografii „pierwszą duńską konstytucją”, ukonstytuował istnienie Danehof określanego przez historyków feudalnym duńskim parlamentem. Moment ten poczytuje się za początek dziejów parlamentaryzmu i rządów przedstawicielskich w Królestwie Danii. Wydając ten wyjątkowy akt, monarcha zobowiązał się po raz pierwszy w historii tego państwa do corocznego zwoływania o stałej porze zgromadzenia zwanego Hof – będącego reprezentacją możnowładztwa duchownego i świeckiego. Ujęcie w ramy prawne tego obowiązku obligowało króla do sprawowania rządów przy udziale możnych, co prowadziło do znacznego osłabienia władzy królewskiej przy jednoczesnym wzroście znaczenia stanów uprzywilejowanych. Nabywając szereg nowych oraz już występujących praw i wolności, które potwierdzał håndfæstning z 1282 r., w większym niż dotychczas stopniu miały one możliwość narzucenia swojej woli władcy i uczestnictwa w sprawowaniu rządów w państwie. Do ważnych postanowień tego dokumentu należy zaliczyć również zobowiązanie się króla, że nie będzie nikogo więził bez wyroku sądowego oraz inne ustępstwa władcy dotyczące prawa sądowego, fragmenty dotyczące wystawiania tzw. listów królewskich, a także ograniczeń licznych regaliów królewskich, szczególnie w zakresie przysługujących monarsze zwyczajowo uprawnień podatkowych. W postanowieniach tego håndfæstning potwierdzone zostały również dotychczasowe oraz ustanowione nowe przywileje stanowe.

Place of publishing:

Wrocław

Publisher:

E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Contributor:

Koredczuk, Józef. Red.   Wiązek, Paweł. Red.

Date issued:

2020

Detailed Type:

e-książka

Identifier:

oai:repozytorium.uni.wroc.pl:116156   ISBN 978-83-66601-13-0 (druk)   ISBN 978-83-66601-15-4 (druk)   ISBN 978-83-66601-14-7 (online)

DOI:

10.34616/23.20.028

Language:

pol   eng

Relation:

(e-Monografie ; nr 166)

Is part of:

Zgromadzenia stanowe i organy przedstawicielskie w dziejach. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Marianowi Józefowi Ptakowi

Access rights:

The use of this material is allowed only with accordance of applicable rules of fair use or other exceptions provided by law, and any broader use requires the permission of the authorized entity  
Korzystanie z tego materiału jest możliwe zgodnie z właściwymi przepisami o dozwolonym użytku lub innych wyjątkach przewidzianych w przepisach prawa, a korzystanie w szerszym zakresie wymaga uzyskania zgody uprawnionego

License:

Making materials available on the basis of the agreement with the owner of the property copyrights  
Udostępnianie na podstawie umowy z właścicielem majątkowych praw autorskich

Rights holder:

Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego