@misc{Tvaronavičienė_Agnė_Mandatory_2021, author={Tvaronavičienė, Agnė and Intė, Odeta}, copyright={Copyright by Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, 2023}, address={Wrocław}, howpublished={online}, year={2021}, publisher={E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego}, language={eng}, abstract={Jednym z najważniejszych dotychczas etapów rozwoju mediacji na Litwie stało się wprowadzenie obowiązkowej mediacji w sprawach rodzinnych. W opracowaniu opisano model obowiązkowej mediacji przyjęty na Litwie oraz omówiono skutki jego wprowadzenia, które dało się zaobserwować w ciągu roku od jego wejścia w życie, ponadto zidentyfikowano największe wyzwania tego modelu. Elastyczny model mediacji wprowadzony na Litwie wymaga od strony zamierzającej wszcząć postępowanie sądowe uprzedniego rozpoczęcia obowiązkowego postępowania mediacyjnego. Druga strona sporu ma możliwość wyboru – albo przystąpienia do mediacji, albo odrzucenia tej propozycji. Nadto, koszt obowiązkowej mediacji w sprawach rodzinnych jest pokrywany ze środków budżetowych. Doświadczenia pierwszego roku obowiązywania przepisów wprowadzających obowiązkową mediację w sprawach rodzinnych pokazują, że pomimo wysokiego odsetka mediacji zakończonych ugodą ponad połowa spraw objętych zakresem stosowania obowiązkowej mediacji nie dociera do etapu spotkań z mediatorem, kończąc się odmową udziału w mediacji przez drugą stronę. Z uwagi na dopuszczoną w przepisach możliwość przystąpienia do mediacji albo odrzucenia udziału w niej wiele stron korzysta z tej drugiej możliwości. Dotychczasowa praktyka pokazała również inne luki w obecnej regulacji obowiązkowej mediacji w sprawach rodzinnych, takie jak: nieostry katalog spraw, które podlegają obowiązkowej mediacji, brak odpowiednich reguł mających chronić najlepszy interes małoletnich czy dopuszczających wysłuchanie małoletnich dzieci w procesie mediacji. Niedoskonałość obecnych przepisów regulujących obowiązkową mediację skutkuje m.in. tym, że w niektórych transgranicznych postępowaniach w sprawach rodzinnych strona litewska przegrywa spór o ustalenie jurysdykcji. Ponadto, niskie stawki godzinowe przewidziane dla mediatorów prowadzących mediację finansowaną ze środków budżetowych skutkują spadkiem ich motywacji z uwagi na niskie wynagrodzenie za wykonaną pracę. Nakreślone wyżej wyzwania, będące konsekwencją obecnie przyjętego na Litwie modelu obowiązkowej mediacji w sprawach rodzinnych, stanowią przeszkodę na drodze jego pełnej skuteczności.}, title={Mandatory mediation in family disputes in Lithuania: model and first year application experience}, type={text}, doi={10.34616/143582}, keywords={mandatory mediation, family disputes, mediator, legal assistance provided by the state}, }