@misc{Obirek_Stanisław_Od_2017, author={Obirek, Stanisław}, copyright={Copyright by Stanisław Obirek}, address={Wrocław}, howpublished={online}, year={2017}, publisher={Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego}, language={pol}, abstract={W teologii katolickiej przez wieki dominował paradygmat ekskluzji, czyli przekonanie, że tylko przynależność do Kościoła katolickiego gwarantuje zabawienie. Na Soborze Watykańskim II (1962–1965) Kościół katolicki zabrał głos w sprawie demokracji oraz pluralizmu kulturowego i teologicznego. Decydujące są dwa pojęcia użyte przez papieża, który zwołał Sobór. Jan XXIII mówił o potrzebie aggiornamento, czyli o konieczności dostosowania doktryny i praktyki Kościoła do zmieniających się warunków, w jakich żyją katolicy, oraz o umiejętności odczytywania znaków czasu, czyli wyzwań stojących przed Kościołem. Jednym z najważniejszych wyznaczników tej nowej postawy była zmiana wobec innych religii. Paradygmatyczne dla tej nowej postawy okazały się dwie deklaracje soborowe. Jedna o wolności religijnej Dignitatis Humanie, która w centrum postawiła godność człowieka i wolność sumienia, a druga o stosunku katolicyzmu do innych religii, Nostra aetate, w której po raz pierwszy w historii Kościół odniósł się pozytywnie do innych dróg do Boga. Oba dokumenty nie bez racji nazwano przewrotem kopernikańskim teologii katolickiej. Celem artykułu jest przedstawienie tej zmiany i jej implikacji dla samego katolicyzmu.}, title={Od ekskluzji do pluralizmu teologicznego – zmiana paradygmatu w teologii katolickiej}, type={tekst}, keywords={katolicyzm, pluralizm, Sobór Watykański II, teologia, wolność religijna}, }