@misc{Kundera_Weronika_Traktaty_2019,
 author={Kundera, Weronika},
 copyright={Copyright by Pracownia Badań Praw Orientalnych, Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego & Authors},
 address={Wrocław},
 howpublished={online},
 year={2019},
 publisher={Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego},
 language={pol},
 abstract={W latach 90 Polska zawarła umowy dwustronne ze wszystkimi krajami sąsiedzkimi. Pojawiły się w nich m.in. regulacje dotyczące ochrony praw Polaków żyjących poza krajem. Niestety wbrew oczekiwaniom, umowy nie doprowadziły do poprawy sytuacji polskiej mniejszości. Traktat sąsiedzki z Niemcami, w którym najszerzej zostały unormowane prawa Polaków (art. 20–32), nie przyznał polskiej grupie statusu mniejszości. W sąsiednim kraju uznano ich za społeczność imigrancką, czyli tzw. „cudzoziemców”. W skutek tego Niemcy odmawiają zakładania polskich szkół, finansowania polskich mediów, zwolnienia Polaków z progów wyborczych w wyborach, wprowadzania polskich oznaczeń w zamieszkiwanych przez nich miejscowościach, choć prawa te przysługują zamieszkującym w Polsce Niemcom. Na Białorusi wbrew Traktatowi narusza się prawa religijne Polaków. Kościół Katolicki oskarżany jest o prowadzenie działalności polonizacyjnej, odbiera mu się świątynie, a liturgia święta nie może być prowadzona w języku polskim. Polakom utrudnia się korzystanie z prawa do stowarzyszenia się, gdyż polskie organizacje oskarżane są o prowadzenie działalności separatystycznej i dążenie do obalenia białoruskich władz. Na Litwie, wbrew Traktowi narusza się prawa Polaków do prowadzenia własnych szkół, używania swego imienia i nazwiska, posługiwania się własnym językiem w życiu publicznym, stosowania dwujęzycznych oznaczeń. Osobom polskiego pochodzenia odbiera się ziemie, na które przesiedla się Litwinów. Na Ukrainie naruszane są prawa religijne Polaków. Do liturgii kościoła wprowadza się język ukraiński. Niszczone są polskie cmentarze. Wielu Polaków zapisuje się w paszportach i w dowodach osobistych jako Ukraińców, co przyśpiesza ich asymilację. Mniejszość polska w Rosji uznaje się za zakładników państwa rosyjskiego, które narusza ich prawa wynikające z Traktatu, w momencie gdy stosunki pomiędzy krajami są złe. Kościół katolicki z uwagi na dominującą pozycję cerkwi prawosławnej jest narażony na represje w postaci m.in. wydalania polskich duchownych z kraju. Brakuje subwencji na działalność polskich szkół i stowarzyszeń. Układ pomiędzy Polską a Czeską i Słowacką Republiką Federacyjną nie jest także realizowany zgodnie z zapisami. Dwujęzyczne tablice polskie w zamieszkiwanych przez Polaków miejscowościach na Śląsku Cieszyńskim są zamalowywane. Ukończenie polskich szkół utrudnia edukację na czeskich uniwersytetach. Na Słowacji zabronione jest posługiwanie się językiem polskim w miejscach publicznych. Polskie stowarzyszenia nie są dofinansowywane, a imiona i nazwiska Polaków ulegają slowiakizacji},
 title={Traktaty sąsiedzkie, a ochrona Polaków żyjących poza granicami kraju},
 type={tekst},
 doi={https://doi.org/10.34616/wse.2019.13.175.199},
 keywords={mniejszości narodowe, mniejszość polska, kraje sąsiedzkie, asymilacja, traktaty sąsiedzkie},
}